<-meer text&beeld

Enorme kindergezichten op effen achtergrond staren je ongegeneerd aan, volgen je met hun ogen en kijken dwars door je heen. Ongemakkelijk word je onder hun blik. De portretten van Anneke Timmerman scheppen verwarring, want: wie is eigenlijk de toeschouwer en wie wordt bekeken?

Eigenhuis&interieur 2005 door Hermelijn van der Meijden

eigenhuis text1


foto hierboven Serie schilderijen van Sikhjongetjes op linnen.115 x 110 cm. Timmerman “ Vorig jaar ben ik naar Ladakh geweest in de Himalaya. Ik schilder veel Sikh jongetjes die hun haar niet mogen knippen en daardoor net meisjes lijken, en kleine monniken die juist kale hoofden hebben.


Tussen de nieuwbouw in het Oostelijk havengebied van Amsterdam biedt een voormalige loods plaats aan het atelier van Anneke Timmerman. In 1980 studeerde ze af aan de Akademie voor Kunst en Vormgeving St Joost in Breda. Haar autonome werk bestaat uit kinderportretten - veelal van Indiase kinderen. Het zijn grote olieverfdoeken, die ze maakt aan de hand van foto’s. ‘Tien jaar geleden, na een reis door India, raakte ik gefascineerd door de kitscherige afbeeldingen van billboards met dikke baby’s.’ Die baby portretten werden haar thema, dat ze steeds verder uitwerkte. Ze begon te fotograferen en gebruikte die foto’s als uitgangspunt voor haar schilderijen. ‘Altijd zocht ik die ene blik die je pakt - die je naar de keel grijpt’ 


De achtergrond en de kleding zijn vaak monochroom, de houding frontaal. De aandacht gaat daardoor volledig naar de blik. ‘Ik stel blikken op scherp, zodat je er niet onderuit komt.’ Glanzende, proevende ogen drukken een veelheid aan emoties en stemmingen uit: stoerheid, kwetsbaarheid, wijsheid, vertwijfeling, melancholie, gelatenheid, afstandelijkheid. Lief zijn de portretten niet perse. ‘Ik schilder niet alleen om te pleasen’. De expressie is multi-interpretabel, soms lijken de emoties tegengesteld: ‘De ogen zijn naar binnen gekeerd. Ik probeer het innerlijk van de kinderen te ontmaskeren, de bewegingen van hun geest vast te leggen.’


De doeken confronteren de toeschouwer met zijn eigen gevoel. Dat is ook de reden dat Timmerman vooral kinderen schildert. ‘Met kinderen bereik je dat effect eerder dan met volwassenen. De groeven van het leven zijn niet in de huid geëtst. Ze zijn nog niet zo gevangen in gedachten. Volwassenen missen de openheid van kinderen, ze dragen vaak maskers’.


Timmerman schildert ook portretten in opdracht, maar een kind naschilderen van aan aangeleverde foto doe ze absoluut niet. ‘Bij opdrachten zoek ik dezelfde essentie als in mijn autonome werk. Ik ga met het kind praten, hier in het atelier en bij hem thuis. En dan maak ik veel foto’s. Ik probeer een blik te vangen die niet geposeerd is.’ Tot nu toe zat Timmerman er nooit naast, wist ze de essentie van het kind feilloos vast te leggen. ‘Ik kijk heel goed en heel lang. Altijd maar kijken, daar houd ik van.’


text 1